1. Ana Sayfa
  2. Röportajlar

“Havayı Koklayan Adam” Röportajı

“Havayı Koklayan Adam” Röportajı
5
+ - 0

Bünyamin Sürmeli Röportajı

Hava Forum olarak Havayı Koklayan Adam yani Cnn Türk meteoroloji editörü, meteoroloji mühendisi Bünyamin Sürmeli ile röportaj gerçekleştirdik. Hava Forum’da yer alan gönüllü meteorolog arkadaşlarımızın hazırladığı soruları meteoroloji alanında ekranların ünlü isimlerinden Meteoroloji Mühendisi Bünyamin Sürmeli’ye yönelttik. Bize olumsuz yanıt vermeyip, kanal binasında bizi konuk eden, sorularımızı cevaplayan Bünyamin Sürmeli’ye teşekkür ederiz.

el-nino "Havayı Koklayan Adam" Röportajı Röportajlar

Kuvvetli El Nino’nun ülkemize doğrudan ya da dolaylı yoldan etkileri nedir ?

El Nino‘nun bize doğrudan etkisi yoktur. Dolaylı etkisi muhakkak vardır. Ancak net bir etkisi yoktur. Yani El Nino yıllarında net ifadelerle yorum yapamayız. Çünkü bizden çok uzak bir yerde yaşanan bir hadisedir. Bu hadisenin dünyaya yayılmasında başka meteorolojik faktörler(hava sistemleri, lokalde olan jet akımları v.s.) müdahil oluyor. Bütün bunlar ele alındığında El Nino buraya gelene kadar bambaşka bir hadise haline gelmiş oluyor. Ama örneğin Amerika’nın güneyinde, Meksika’da, hadisenin ana yaşandığı Pasifikte durum nettir. Buralarda El Nino olduğunda neler olacağını biliyorlar, çünkü tablo nettir. Misal Şili’de bulunan Atakama çölü El Nino’lu yıllarda çiçek bahçesine dönüyor.

El Nino‘lu yılların yurdumuzda ise şöyle bir etkisi olabilir: Çok güçlü bir hareket olduğu için diğer etkilerle birleştiğinde olağan tablonun dışında bir durum oluşturabiliyor. Ama bu yağışlı, sert bir kış da yapabiliyor, kurak bir kış da yapabiliyor ya da yağışlı ama kar yağışının çok az olduğu bir kış da yapabiliyor. Yani buradaki mesele olağan tablonun dışındaki bir görüntüdür, o nedenle bu yıl şöyle ya da böyle olacak demek yanlış olur. Ama El Nino dünyanın ekonomisini, üretimi, sağlığı, doğal afetleri ve dolayısıyla dünya genelinde maalesef can ve mal kayıplarını etkileyecek diyebiliriz.

 

mevsimlik-tahminler "Havayı Koklayan Adam" Röportajı Röportajlar

Mevsimlik tahminlerde hangi kaynakları daha başarılı buluyorsunuz ?

Birçok kaynak var ama Columbia Üniversitesi ile NOAA mevsimlik tahminlerini diğerlerine göre bir kademe daha ilerde görüyorum.

 

kuresel-isinma "Havayı Koklayan Adam" Röportajı Röportajlar

Küresel ısınmanın zararlarını en aza indirgemek için dünya çapında neler yapılabilir?

Küresel ısınmanın ve beraberinde meydana gelecek iklim değişikliğinin en önemli nedeni kirliliktir. Ülke olarak hava kirliliğini önlemeye yönelik çalışmalar yapılabilir. Misal temiz enerjiye ağırlık verilebilir, fosil yakıt ve atıkların atmosfere yayılması önlenebilir. Bu ve benzer şekildeki önlemlerle ülkenin havası diğer ülkelere göre daha temiz olur. İklim değişimi global, ama kirletme lokalde olan bir şeydir, dolayısıyla ilk olarak bu şekilde lokalden başlayarak çeşitli çalışmalar yapılabilir.

 

sehirlerde-betonlasma "Havayı Koklayan Adam" Röportajı Röportajlar

Şehirlerdeki betonlaşmanın özellikle kışın yarattığı etki hakkında dusunceleriniz nedir?

Betonlaşma birçok yönden etkilidir. En önemli etkileri hava hareketlerini etkilemesi ve dar alanda tüketimi arttırmasıdır. Bunlar da sağlık problemlerine, meteorolojik bir takım değişimlere (yağış oluşumları, sis v.b.) neden olmaktadır. Dolayısıyla betonlaşma bir şehir üzerinde hem sağlık açısından hem de iklimsel açıdan(sıcaklık ve dolayısıyla kar oluşumu) önemli etkileri olabiliyor. Kar özellikle bizim tarz coğrafyalar için çok önemlidir. Misal İstanbul’un dibinden geçen akarsu, nehir gibi kaynak yok, bunun için şehir havadan geleni tutması gerekecek. Bu durum baraj yoluyla kurtarılmaz, çünkü baraj aktarma istasyonudur, yani 5-6 ay yağış olmasın baraj da etkisiz kalır. Bu yüzden şehrin kara ihtiyacı vardır. Ama şehirleşme ve betonlaşma da artınca ısı artışı v.b. etmenlerden dolayı yağış yere kar olarak pek inemiyor. Bu durum da su problemi doğuruyor. Tabi bunun üzerine deniliyor ki, İstanbul büyük şehir, bir şekilde su getirilir. Böyle bir şey yapmak ekosistem açısından pek doğru görülmüyor, ekosisteme zarar veriyor. Bütün bunları göz önünde bulundurursak kar bizim coğrafyamız açısından çok önemlidir, şehirlerdeki betonlaşma ise karın yere düşmesini güçleştirmektedir.

 

deniz-suyu-sicakliklari "Havayı Koklayan Adam" Röportajı Röportajlar

Denizlerimiz bu yıl normal değerlere göre daha sıcak. Bu durumun deniz etkisi kar yağışlarına olumlu veya olumsuz şekilde etkisi nasıl olur?

Birçok kişi kar yağışıyla ilgilenmiş ama meteorolojik parametre olarak kardan ziyade nemle alakalı etkisi çok fazladır. Deniz suyu sıcaklıklarının yüksek seyretmesi mevsim geçişleri adına çok ciddi tehlikedir. Bu yıl yaz başlangıcında ve bitişinde çok kuvvetli seller oldu. Özellikle görüldüğü gibi nemle ilgili etkisi oldukça fazla ve belirgindir. Bu etkilerin yanında denizdeki popülasyona da etkisi göz ardı edilmemelidir.

 

kis-nasil-gececek "Havayı Koklayan Adam" Röportajı Röportajlar

Bu kış mevsimi hakkında düşünceleriniz nelerdir? Bu kış nasıl geçecek? Yağış ve sıcaklık açısından tahminleriniz nedir?

Bu yıl olağan tablonun dışında bir görüntü var. Mesela eylül ayında ekimin görüntüsü, ekim ayında kasımın görüntüsü, kasım ayında aralığın görüntüsüne baktığımızda, bu görüntülerle gerçekleşen görüntüler çok farklıydı. O nedenle bu yıl tutarlılıklar uzun vadede çok düşük, ama kısa vadede iyi diyebiliriz. Örneğin; ekimin başında ekim ayının görüntüsü çok netti, benzer şekilde kasım ayının başında yine kasımın kurak ve sıcak olacağı, aralık ayının başında da aralığın soğuk ama yağışın az olacağı net bir şekilde gözüküyordu. Bu nedenle tahminlerde üçer dörder aylık dilimler yerine, birer aylık dilimlerle gitmekte fayda var, çünkü tutarlılıklar bu şekilde daha olumlu sonuç veriyor. Ekim ayında Orhan Şen hoca “bu yıl kış geç gelecek, ocak sonu ve şubat gibi kış hissedilecek” demişti, benim de gördüğüm görüntü oydu fakat bahsettiğim gibi bu yıl uzun vadede görünen görüntüler arasında farklılık çıkabiliyor, görüntü net olmuyor. Şimdi baktığımızda ise aralık ayının ortalamaların altında kalacağı görülüyor, dolayısıyla aylık periyotlarla gidildiğinde görüntü daha net olacaktır. Bu konuyla ilgili olarak meteorolojiyle ilgilenen bazı amatör arkadaşlar “önümüzdeki kışı niye söylemiyorsun?” şeklinde sürekli sitem ediyorlar, onlara tebessümle şunu ifade etmek istiyorum. Söylediğiniz bir şeyin dar kitleye yayılmasıyla, çok geniş kitleye yayılması arasında büyük fark var. Bunu küçümsemek için söylemiyorum, tamamiyle sorumluluk derecesinin yüksek olmasıyla ilgilidir. Görüntü net olmadığında yapılan açıklamalardan da neticede sorumluluğumuz var.

 

1987-kisi "Havayı Koklayan Adam" Röportajı Röportajlar

Geçmiş yıllarda görülen sert sistemleri(1987,2004, 2006 gibi) bu kış da bekliyor musunuz ?

1987, 1998, 2004, 2006 bunlar bambaşka kışlardı. Misal şubatta bir tane güçlü sistem gelir, şehri karla kapatır, 2 gün olur ama insanların aklında 2016 yılı kalır, bu kış ne kar yağdı denilir. Bu nedenle böyle bir şey olmayacak denilemez. Ama özellikle 1987 yılındaki gibi bir kış görüntüsü şimdilik yok. 1987 yılında 30-35 gün kar yağdı, okullar haftalarca tatil oldu. Çocukluğumda o yıl babam beni Fatih’ten kar sebebiyle bir hafta alamamıştı. 1987 yılı bambaşka bir kıştı, şimdilik böyle bir görüntü görünmüyor ama olağan görüntü dışında bir kış gözüküyor. Uzun vadede baktığımızda görüntü olarak biraz geciken, şubata kalacak bir kış görüntüsü vardı. Bu da modellerde değişmiş vaziyette gözüküyor, ama öyle zamanlar da oluyor ki modellerdeki eski görüntü daha gerçekçi çıkabiliyor. Bütün bu nedenlerden dolayı uzun vadeli tahminlerde net konuşmayı sevmiyorum ve doğru da bulmuyorum.

 

yilbasi-hava-durumu-1 "Havayı Koklayan Adam" Röportajı Röportajlar

Yılbaşında hava nasıl olacak? Yılbaşı tahmininiz nedir ? Geçen yıl gibi soğuk hava ve kar beklentiniz var mı ?

Yılbaşında soğuk hava olabilir, lakin biliyorsunuz kar yağışı için yağış da olması lazım. Uzun vadeli tahminlerde yağışın sapması sıcaklıktan çok daha yüksek bir ihtimal. Bir de şöyle bir durum var, genelde halk arasında tahminin doğruluğunu gösteren mevzu günlük hayatta gerçekleşen görüntü olur. Yani hava buz gibi olur, ama güneş olduğunda insanlar yine ne güzel hava der. Bu nedenle bir soğuk bekleniyor dediğimizde eğer beraberinde yağış yoksa insanlar o soğuğu fark etmeyip, tahmin tutmadı diyebiliyorlar. Özetle yılbaşında uzun vade tahminlere göre soğuk hava var diyebiliriz ama yağış ve dolayısıyla kar için net ifade kuramayız.

 

batida-kar-ne-zaman "Havayı Koklayan Adam" Röportajı Röportajlar

Yakın zamanda özellikle batı bölgelerde kara neden olabilecek soğuk ve yağışlı hava dalgası bekliyor musunuz?

20-25 Aralık civarı bir soğuk hava dalgası gözüküyordu ama uzun vadede bu görüntü değişti. Şu an net ifadelerle kar diyebileceğimiz bir soğuk hava dalgası 23-25 Aralık tarihine kadar görünürde yok. 23-25 Aralık sonrası ise belirsiz durumda, tarih yaklaştıkça bulanık görüntü netleşir, ama şimdilik bu tarihlere kadar kar yapabilecek bir soğuk hava çok zor ve görünürde yok diyebiliriz.

 

Bünyamin Sürmeli ile geçen yıl yaptığımız röportaj için tıklayınız.

Forumuza girmek, konuları takip etmek için tıklayınız.

Yazar Hakkında

Türkiye'nin İlk Meteorolojik Forum Sitesi

Yorum Yap