Columbia Üniversitesi İklim Uzmanı Judah L. Cohen ile bu kış mevsimine ilişkin açıklamalarda bulundu. Cohen ilk tahminlerini Twitter hesabı üzerinden paylaştı. Hava Forum yazarlarından “SiberianTiger” bu yazıyı bizler için Türkçe çeviri şeklinde blogundan yayınladı. İşte Judah Cohen’in bu kışa dair genel açıklamaları:
Kış tahmini yapmak için her ne kadar henüz erken olsa da; Bazı ipuçları elimizde var. Bu haftadan itibaren rutin yaptığım gibi; Her hafta Pazartesi günleri paylaşımlarda bulunacağım. Benim kış tahmininde yararlandığım belli başlı parametreler var. Bunları sırasıyla; ENSO, Ekim ayı Avrasya kar örtüsü, kar ilerleme indexi, deniz buzu, Ekim ayı kuzey-batı Avrasya jeopotansiyel durumu, QBO.
1. ENSO
Genel dinamik modeller bu kış için Zayıf El-nino tahmininde bulunmaktadır. El-nino’lu kışlar genel olarak Ad’nin batısı ve Alaska’da ılıman, Güney-doğu Abd’de ise normallerden soğuk bir kışa sebep olur. Tabi bazı görüşler Pasifik’in merkezinde meydana gelen El-nino ile Doğusunda meydana gelen El-nino’nun farklı etkileri olduğunu söylemektedir. Bu kuvvetle muhtemeldir. Genelde merkezi (Cp) el-nino Doğu Abd ve Batı Avrupa’nın daha soğuk olmasını sağlar.
(Aslında Orta pasifikte net bir Cp El-nino’dan bahsedemeyiz. Bir de Cp El-nino’nun Kuzey yarım küredeki etkilerine bir bakalım);
2. EKİM AYI AVRASYA KAR ÖRTÜSÜ
Bu konu benim kariyerim boyunca en çok önem verdiğim konudur. Daha önce çokça belirttiğim üzere Yüksek Avrasya kar örtüsü; Zayıf polar vortex, Negative Ao ve Kuzey yarım kürede normallerden soğuk bir kışa sebep olur. Öte yandan eğer kar örtüsü az olursa; Güçlü polar vortex, Pozitif Ao ve Kuzey yarım kürede normallerden sıcak bir kışa sebep olur. Şu anda kar örtüsü normallerden az görülmektedir ve hızlı bir artış olacağına dair modellerde bir işaret yok ancak ben hızlı bir artış bekliyorum.
3. KAR İLERLEME İNDEXİ
Kar örtüsünün en kadar geniş olduğundan daha öte benim önem verdiğim şey; Kar örtüsünün 60 derece güney enlemlere ne kadar indiğidir. Daha önce belirttiğim üzere bu kar örtüsü ne kadar güneye inerse; Kuzey yarım kürede soğuk havaların etkili olma olasılığı o kadar artar. Geçen sene bu index bize tutarlı bir kış tahmini yaptırmıştı. Geçen sene kar örtüsü yeteri kadar geniş olmasına rağmen; Kar örtüsü ilerleme indexi düşük olduğundan yani yeteri kadar güney enlemlere inemediğinden; Kuzey yarım kürede kış genel olarak normallerden sıcak geçmişti. Şu anda kar örtüsünün güneye yeteri kadar inemediğini görmekteyiz. Benim düşüncem Ekim ayı ortalarında da durumun aynı şekilde devam edeceği ancak Ay sonuna doğru güney enlemlere doğru hızlı bir kar örtüsü ilerlemesi gerçekleşeceği yönündedir.
4. DENİZ BUZU
Az deniz buzunun Avrasya kar örtüsünü artırıcı bir unsur olduğunu daha önce söylemiştik. Chucki ve Bering denzinde düşük buzul olması Orta ve Doğu Abd’yi daha soğuk yapar. Grönland çevresinde az deniz buzu olması Batı Avrupa’yı daha soğuk yapar ve Barents – Kara denizinde düşük deniz buzulu Tüm Asya’da havaları normallerden daha soğuk yapar. Şu an için deniz buzunun ne tarafa doğru kabaca genişleyeceğini öngeremiyoruz ama Kuzey pasifik ve Barents – Kara denizinde normallerden çok düşük deniz buzu var. Ayrıca Laptev denizi de oldukça düşük deniz buzuna sahip. Bu durum Laptev denizinde uzun süre kalıcı olmayacaktır elbette ama yine de tam emin olamayız. (Laptev bölgesi de Yüksek oluşumunu destekliyor. Bu iyi haber. Umarım hemen buzla dolmaz)
5. EKİM AYI KUZEY – BATI AVRASYA JEOPOTANSİYEL DURUMU
Ekim ayında Kuzey – Batı Avrasya’da yüksek hakimiyeti bulunması hava sirkülasyonlarını değiştireceğinden Zayıf polar vortex umutlarını yeşertir.
6. QBO
Bilindiği üzere negatif qbo fazındayız ve bu durum yıl sonuna kadar devam edecek. Doğulu yani negatif Qbo’lu kışlarda Stratosferik polar vortex’in daha zayıf olduğunu biliyoruz. Qbo doğulu fazda ısrar ettiği müddetçe daha zayıf bir polar vortex görme ihtimalimiz artıyor ancak Kış ortası ve sonuna doğru daha güçlü bir vortex görülebilir. (Qbo’nun doğulu devam etmesi erken bir vortex bölünmesi gerçekleştirirse; Özellikle Kasım sonunda Tropsferde ve Aralık sonunda Stratosferde bu bölünme gerçekleşirse; Ocak ve Şubat’ta batılı faza dönmesinde bir sakınca kalmaz. 1985 kışı öncesi vortex 1984 Aralık ayı sonunda bölündü)
Yakın Döneme Bakalım:
- 1 ila 5 Gün
Stratosferik Ao şu anda negatifte ve adım adım nötr faza geçmesi bekleniyor. Troposferde ise (2.resim) pozitif’ten nötre geçiş var. Nötr Ao; Kutuplar ve güney enlemlerde karışık jeopotansiyel yüksekliği ifade eder.
Basınç Tablosu
Beklenen 2 metre sıcaklıkları;
Beklenen kar yağışları
- 6 ila 10 gün
- 11 ila 15 gün
- Uzun vade
Kutup dairesinde alt troposferden Orta Troposfere kadar normallerden yüksek basınç görülürken; Stratosferde normallerden düşük basınç görülmektedir. Bu durum ilerleyen dönemde Stratosferin daha soğuk ve güçlü olacağı işareti vermektedir;
Önümüzdeki 2 hafta kutuplara doğru daha az ısı transferi olacağını görmekteyiz. Bu durum Stratosferik polar vortexi daha da güçlendirecek;
Stratosferik polar vortex’in şu anda normallerden zayıf olduğunu görmekteyiz. Vortex’in bir kolu Batı Kanada’da diğer kolu Batı Asya’da. İlerleyen günlerde Stratosferik polar vortex’in güçleneceğini görmekteyiz;
KASIM AYI
Kasım ayına baktığımızda Kuzey Avrupa’da Yüksek basınç hakimiyeti olacağını görmekteyiz. Bu durum güney Avrupa’da normallerden soğuk havaların görüleceğine işaret etmektedir;
DENİZ BUZU
Deniz buzu oranının Chucki ve Beaufort denizlerinde oldukça düşük olduğunu görmekteyiz. Bu durum her ne kadar Orta ve Doğu Amerika’da normallerden soğuk kışı işaret etse de bu durum tartışmalıdır. Barents ve Kara denizlerindeki normallerden oldukça düşük deniz buzu asıl zayıf polar vortex oluşumunu destekleyici durumdur;
MJO
Mjo şu anda 2 fazda ancak önümüzdeki 2 hafta merkeze çekilecek. Dolayısıyla Mjo’nun etkisi çok sınırlı olacak;
AVRASYA KAR ÖRTÜSÜ
Avrasya kar örtüsü uzun yıllar ortalamalarına yakın hareket ediyor fakat hızlı bir artış olacağı işareti var. Normallerden az kar örtüsü zayıf Sibirya, güçlü polar vortex ve ılıman bir Kuzey yarım küreye sebep olur.;
Beğen
Şaşırmak
Sinirlenme
Üzülmek
Gülmek
Temenni
