Hint Okyanusu Dipolü Nedir?
Hint Okyanusu Dipolü veya Hint Okyanusu çift kutupluluğu, deniz suyu sıcaklıklarındaki değişime bağlı olarak bir kesimin daha çok yağmur almasına, bir kesimin de daha az yağmur almasına neden olan bir hava olayıdır. Pozitif Hint Okyanusu Dipolü ve Negatif Hint Okyanusu Dipolü olmak üzere iki şekilde görülür.
Geophysical Research Letters, dergisinde yayınlanan araştırmaya göre, iklim ve havayı değiştiren üç ana etken: El Niño-La Niña, Hint Okyanusu çift kutupluluğu diğer bir ismiyle Hint Okyanusu Dipolü (The Indian Ocean Dipole) ve Güney Halkasal Düzeni(Southern Annular Mode) şeklindedir. Söz konusu üç kriter arasında dünya iklimini en çok etkileyen hava olayı, Ekvator sistemi ile Pasifik Okyanusu’nun doğu ve merkez bölgesindeki ısınma ve soğuma etkileyen El Niño-La Niña (namı diğer ENSO) olduğu biliniyor. Hint Okyanusu Dipolü de meteorolojik olarak önemli bir etkiye sahiptir. Güney Halkasal Düzeni (SAM) ise Antarktika’yı çevreleyen ve kuzey güney doğrultusunda hareket eden, Güney Yarımküre’nin güneybatı bölgesine nem bırakan günbatısı rüzgarları olarak tanımlanıyor.
Meteoroloji uzmanlarına göre Avustralya’da yangınların kontrol altına alınamamasında en büyük etkiye sahip durumlardan biri Hint Okyanusu’nda görülen Pozitif Hint Okyanusu Dipolü‘dür. Hint Okyanusu Dipolü olarak adlandırılan olayda deniz üst yüzeyi sıcaklıkları batı tarafında daha yüksekken, doğu tarafında daha serin olmaktadır.
Bu iki taraf arasındaki sıcaklık farkı bu yıl son 60 yılın zirvesine çıkmıştır. Bunun sonucu olarak da doğu Afrika’da ortalamanın üzerindeki şiddette yağmurlar ve seller görülürken, güneydoğu Asya ve Avustralya’da kuraklık yaşanmaktadır.
Paylaş:
Yorum gönder