Uçağa Yıldırım Çarpar Mı? Çarparsa Ne Olur?

Uçağa Yıldırım Çarpar Mı? Uçaya Yıldırım Çarparsa Ne Olur? Uçağa şimşek çakması…

Uçak fobisi yaşayan çok insan uçağa yıldırım düşerse veya şimşek çakarsa ne olacağını merak eder. Uçağa yıldırım düşmesinden dolayı düşen uçak sayısı tane ile gösterilebilir. Gelişen teknolojik imkanlar sebebiyle uçaklar yıldırımdan etkilenmemektedir. Yıldırım düştüğü an elektrik akımı faraday kafesi işvelini gören kaportanın üzerinden akıp gider. İngiliz fizikçi Michael Faraday çok iyi iletken bir cismin dışındaki tabakanın elektrik akımını içeri iletmeden yüzeydeki maddeden toprağa verdiğini keşfetmişti. Bu maddeye kendi ismi yani “Faraday” adı verilmişti. Faraday kafesi hem arabalarda hem de uçaklarda bulunması sebebiyle yıldırımın yüzeyden toprağa geçmesini sağlamaktadır.

Uçağa yıldırım isabet etmesi yaygın olarak görülen bir olaydır. Bir yolcu uçağına yılda en az bir kere yıldırım düşmektedir. Bu konuyu araştırmak üzere NASA tarafından 1980’li yıllarda yapılan bir deneyde F-106 uçağı elektrik yüklü bulutların arasına sokulmuş, uçağa 700’den fazla yıldırım isabet etmiştir. 700 civarı yıldırım isabetine rağmen elektronik gösterge sistemleri dışında, hiçbir hasar tespit edilmemiştir.

Yıldırımların sıcaklıkları zaman zaman 25-30 bin derecelere çıkmaktadır. Yıldırımlar uçaklara çarpsalar bile bu durumda zarar görmemektedir. Bu nedenle uçakların kanat uçlarında statik elektrik yükünü havaya dağıtan sivri metal çıkıntılar bulunur. 1950’lerden beri uçaklarda bulunan bu statik elektrik dağıtıcıları sayesinde uçağa isabet eden veya gövdesinde gezinen elektrik yükleri havaya, uçağın gerisine doğru boşaltılır.  Elektrik yüklü parçacıklar uçağın iletken dış yüzeyinde ilerler ve uçağın sivri olan başka bir bölgesinden (genelde kuyruktan) çıkar.

Modern uçakların içindeki kilometrelerce kabloların, onlarca bilgisayarın yıldırımın süper akım ve voltaj güçlerinden etkilenmemeleri düşünülemez. Bu hassas ve uçuş güvenliği için çok önemli aletlerin yıldırımdan etkilenmemeleri için uçak içinde ayrı bir topraklama sistemi oluşturulur.

Dünyada yıldırım çarpması yüzünden, kayda geçmiş en son uçak kazası 1967’de ABD’de olmuştur. Bu kazada yıldırım uçağın yakıt tankı üzerine isabet etmiş ve yakıt buharının patlamasına sebep olmuştur. O tarihten sonra uçak yapımında yıldırım tehlikesine karşı önlemler arttırılmış, yakıt tankları ve yakıtın dolaştığı tüm devreler daha kalınlaştırılmış, tank ikinci bir tabakayla emniyete alınmıştır.

office 2016 pro ürün anahtarı satın al